Karimova Dilorom Shavkatovna 1
DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.15172862
Zenodo community: https://zenodo.org/records/15172862
Nordic_press journal: https://research.nordicuniversity.org/index.php/nordic/article/view/2245
MAQOLANI YUKLAB OLISH
SERTIFIKATNI YUKLAB OLISH
TAQRIZ:
Karimova Dilorom Shavkatovnaning "“O‘lim” va “Hayot” konseptlarining lingvokognitiv xususiyatlari" nomli ilmiy maqolasi zamonaviy lingvistik tahlil va konseptual yondashuvlar asosida yozilgan dolzarb va chuqur mazmunga ega tadqiqot hisoblanadi.
Maqolada o‘lim va hayot tushunchalari faqatgina biologik hodisa sifatida emas, balki madaniy, falsafiy va kognitiv tahlil obyekti sifatida keng yoritilgan. Muallif ushbu konseptlarni ingliz va o‘zbek tillarida ifodalangan til birliklari, metaforik strukturalar, xalqona ifodalar, maqollar hamda badiiy misollar orqali lingvokognitiv jihatdan chuqur tahlil qilgan.
Asarda o‘lim va hayot konseptlari bir-biriga zid bo‘lgan antonimlar sifatida emas, balki inson tafakkuri, idroki va madaniyati orqali shakllangan murakkab va o‘zaro bog‘liq tushunchalar sifatida talqin etiladi. Muallif til va tafakkur o‘rtasidagi uzviy aloqani kognitiv tilshunoslik, Sapir-Uorf gipotezasi, Chomskiy va boshqa mashhur olimlarning nazariyalari orqali asoslagan.
Maqolaning ilmiy asoslanganligi, adabiyotlarga boyligi, zamonaviy kognitiv tilshunoslik metodlari bilan ishlangani va milliy til materiallariga tayangani uni o‘z sohasida muhim ilmiy ish sifatida ajratib turadi. Keltirilgan misollar hayot va o‘limga oid lingvokognitiv strukturalarni amaliy ko‘rinishda tushuntirib beradi. Xususan, badiiy til birliklarida ("qalbimni huvillatib ketdi", "yonimda bo‘lmasa yasholmayman") ifodalangan emotsional boylik maqolaga badiiy-estetik yondashuvni ham olib kirgan.
Xulosa va baho: Maqola zamonaviy lingvokognitiv tahlil, kognitiv psixologiya va til falsafasi nuqtayi nazaridan dolzarb mavzuga bag‘ishlangan bo‘lib, ilmiy aniqlik, uslubiy tozalik va mazmun boyligi bilan ajralib turadi. Fanning til va tafakkur o‘rtasidagi munosabatni o‘rganishga qaratilgan yo‘nalishlarida maqola muhim nazariy va amaliy ahamiyat kasb etadi.
